برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
بهداشت دهان منظم:
دندان‌ها را حداقل دو بار در روز به مدت دو دقیقه مسواک بزنید و از نخ دندان یا میان دندانی استفاده کنید تا زباله‌ها و باکتری‌ها را از بین ببرید. همچنین، از ضدعفونی کننده دهانی با فلوراید استفاده کنید که به قویتر شدن مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی کمک می‌کند.
رژیم غذایی سالم:
مصرف مواد غذایی شیرین و قندی را به حداقل برسانید، زیرا باکتری‌ها در دهان از قند تغذیه می‌کنند و اسید تولید می‌کنند که می‌تواند به پوسیدگی دندان منجر شود. به جای آن، تمرکز خود را بر مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و مواد غذایی پر از کلسیم و ویتامین D قرار دهید که به سلامت دندان‌ها کمک می‌کنند.
محدود کردن مصرف نوشیدنی‌های قندی:
نوشیدنی‌های شیرین مثل نوشابه، آبمیوه و شربت‌ها ممکن است شامل قند و اسیدهای آلی باشند که می‌توانند به پوسیدگی دندان مرتبط باشند. به جای آنها، بهتر است آب را محبوبیت دهید و نوشیدنی‌های قندی را به حداقل برسانید.
مصرف کلسیم و ویتامین D:
مصرف کلسیم و ویتامین D به قویتر شدن مینای دندان کمک می‌کند و از پوسیدگی جلوگیری می‌کند. در برخی از مواد غذایی مانند شیر و ماهی حاوی کلسیم و ویتامین D غنی هستند. همچنین، ممکن است پزشک دندانپزشک شما توصیه کند که از مکمل‌های معدنی استفاده کنید.
مراقبت از دندان‌های شیرین:
اگر کودکانی در خانواده دارید، به مراقبت از دندان‌های شیرین آنها توجه کنید. درست پاک کردن دندان‌های شیرین، پوسیدگی را در دندان‌های دائمی آینده کاهش می‌دهد.
مراجعه منظم به دندانپزشک:
با برنامه‌ریزی برای مراجعه منظم به دندانپزشک و انجام تمیزی دندان‌هاگر برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ، می‌توانید از عوارض ناخوشایندی مانند درد دندان، تسویه و ترمیم دندان‌ها و از دست دادن دندان‌ها جلوگیری کنید.برای اینکار کافیست به کلینک دکتر اختری مراجعه کنید.
دلایل پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان یک بیماری مشترک است که زمانی رخ می‌دهد که لایه‌ی مینای دندان تحت تاثیر اسیدهای تولید شده توسط باکتری‌ها تخریب می‌شود. این اسیدها ناشی از تبادلات موجود در دهان هستند و به دنبال مصرف طولانی مدت مواد غذایی قندی و نوشیدنی‌های شیرین و حاوی قند می‌توانند تولید شوند. در زیر تعدادی از عوامل مهم برای رخ دادن پوسیدگی دندان آمده است:
باکتری‌ها:
باکتری‌های موجود در دهان، به خصوص گونه Streptococcus mutans، به قندها و نشاسته‌های موجود در غذاها تغذیه می‌کنند و در حین فرآیند متابولیسم خود، اسیدهای آلی مانند اسید لاکتیک تولید می‌کنند. این اسیدها مینای دندان را تخریب می‌کنند و باعث پوسیدگی می‌شوند.
مصرف مواد غذایی قندی:
مصرف طولانی مدت مواد غذایی قندی و نوشیدنی‌های شیرین و حاوی قند می‌تواند باعث افزایش تولید اسیدهای دهانی شود. میکروب‌های دهانی قند را به اسید تبدیل کرده و این اسیدها موجب تخریب مینای دندان و پوسیدگی می‌شوند.
برخی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها:
مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های آسیدی مانند نوشابه‌ها، آبمیوه‌ها، مربا و شربت‌ها نیز می‌تواند مینای دندان را تخریب کرده و به پوسیدگی دندان منجر شود.
نقص در بهداشت دهان:
عدم رعایت بهداشت دهانی منظم و ناکافی می‌تواند باعث تجمع باکتری‌ها و زباله‌ها در دهان شود و پوسیدگی دندان را تسریع کند.
ضعف مینای دندان:
در برخی از موارد، ممکن است فرایند تولید و رشد مینای دندان به نحوی تخریب شده باشد که دندان به پوسیدگی حساس‌تر می‌شود.
عوامل ژنتیکی:
برخی از افراد به دلایل ژنتیکی به پوسیدگی دندان حساس‌تر هستند و در مقابل باکتری‌ها و اسیدهای دهانی مقاومی ندارند.
فاکتورهای زیستی:
عوامل زیستی مانند ترکیبمحیط زیستی و سطح آب و pH دهان نیز می‌توانند تأثیرگذار باشند. محیط‌هایی که باکتری‌ها را برای رشد و تولید اسید تشویق می‌کنند، می‌توانند پوسیدگی دندان را تسریع کنند.
روش های درمان پوسیدگی دندان
درمان پوسیدگی دندان بستگی به میزان تخریب و آسیب به دندان دارد. در مواردی که پوسیدگی به مرحله اولیه و سطح کوچکی محدود شده است، می‌توان با اصلاح و ترمیم تخریب مینای دندان، دندان را به حالت اولیه بازگرداند. اما در مواردی که پوسیدگی به مراحل پیشرفته‌تر رسیده است و تخریب بزرگی در دندان ایجاد کرده است، درمان‌های پیچیده‌تری نیاز است. در زیر، چند روش درمانی رایج برای پوسیدگی دندان آورده شده است:
ترمیم‌های سفید (رزین‌های کامپوزیت):
این روش شامل برداشتن بافت پوسیده و پر کردن آن با ماده‌ای به نام رزین کامپوزیت است. این نوع ترمیم‌ها با رنگ دندان سازگار هستند و به طور ظاهری طبیعی به نظر می‌رسند.
ترمیم‌های فلزی:
در مواردی که تخریب دندان به حدی بزرگ است که ترمیم با رزین کامپوزیت ممکن نیست، از ترمیم‌های فلزی مانند آمالگام (آلیاژ طلا و فلزهای دیگر) یا پرهای فلزی استفاده می‌شود. این ترمیم‌ها معمولاً در دندان‌های عقل، پشتی و کشیده شده استفاده می‌شوند.
ترمیم‌های سرامیکی (پورسلن):
این ترمیم‌ها از مواد سرامیکی ساخته شده و به طور ظاهری بسیار شبیه دندان طبیعی به نظر می‌رسند. آنها برای ترمیم دندان‌های قابل دیدگاه، به خصوص دندان‌های جلویی استفاده می‌شوند.
روشهای پوششی:
در برخی موارد، وقتی پوسیدگی به حدی پیشرفته است که ترمیم معمولی نمکند، نیاز به پوشش دهنده‌های دندانی مانند تاج (تاج کرون) یا لمینیت (وینیر) است. این روشها علاوه بر ترمیم، قسمتی از ساختار دندان را نیز پوشش می‌دهند و استحکام و ظاهر آن را بهبود می‌بخشند.
درمان عصب و روت کانال:
در صورتی که پوسیدگی به مراحل عمیق‌تر دندان رسیده باشد و باعث آسیب به بافت عصبی دندان شده باشد، لازم است عصب و روتکانال دندان درمان شوند. در این روش، بافت عصبی متخریب شده حذف شده و ریشه دندان تمیز و ترمیم می‌شود. سپس روت کانال پر می‌شود تا عفونت جلوگیری شود و دندان به حالت عادی برگردد.
اکستراکشن (خارج کردن دندان):
در برخی موارد، اگر پوسیدگی به حدی پیشرفته است که دندان قابل ترمیم نیست و باعث عفونت و درد شده است، اکستراکشن دندان (خارج کردن دندان) ممکن است لازم باشد. در صورت اکستراکشن، دندان متخربه خارج شده و جای خالی آن ممکن است با ترمیم‌های دندانی مانند ایمپلنت، پل دندانی یا دندان مصنوعی پر شود.
هزینه درمان پوسیدگی دندان
هزینه درمان پوسیدگی دندان ممکن است متغیر باشد و بستگی به عوامل مختلفی داشته باشد، از جمله، میزان تخریب دندان، نوع درمانی که انتخاب می‌شود و سطح تخصصی دندانپزشک. همچنین، پوشش بیمه‌های تامین اجتماعی یا بیمه‌های خصوصی نیز می‌تواند تأثیرگذار باشد.
در طی مراجعه به دندانپزشک، بهتر است از او در مورد هزینه‌های مربوط به درمان مشورت بگیرید. دندانپزشک شما می‌تواند براساس تشخیص و نیازهای شما، یک برآورد تقریبی از هزینه را ارائه کند.
